Lian Orluli—Toos nain rai besidada Halidolar suku Hera Postu Administrativu Kristu-Rei, munisípiu Dili, Jacky Alexander konsidera lei Timor afavor liu ba ema ne’ebé iha osan kompara ho ema kbiit laek no laiha osan hodi sosa lia loos.
Asuntu ne’e hatoo husi oan mane faluk Palmira Guterres, Jacky Alexandre iha konferénsia imprensa, kuarta (22/11/2023), hodi responde Responde ba notifikasaun avulsa númeru NUC 0713/19.CVTDD kontra MC, katak bazea faktus konkreta husi tribunal naun provadu barak liu ba toos nain, no provadu barak liu ba MC ne’ebé sidadaun ne’ebé la’os hela iha Timor Leste.
“Hakarak klarifika ba publiku katak Ami nudar toos nain ne’ebé hela iha rai ne’e la’os foin agora, maibé komesa iha tinan 1985, ba leten no ami muda mai hela iha terenu ne’e la’os konformi ami nia hakarak, tan ne’e durante okupasaun illegal indonezia krize, 1999 no 2006, laiha pesoal ida mai halo reklamasaun katak rai ne’e eransa ba MC no sira seluk, se mak sente nain ba rai laril labele fan subar kotuk-kotuk no lori fali dokumentus falsu hodi lori ami biit lae hodi goja moris husi ne’e,” Jacky Alexandre deklara iha koneferénsia imprensa ba jornalista iha aldeia Halidolar suku Hera kuarta semana ne’e.
Oan dahuluk husi Faluk Palmira dehan iha faktus bele prova katak MC ho nia kolega sira laiha lejitimidade sai heradeiru ka simu rai ne’e husi Don Manuel Vicente Soares, ne’ebé indika bba nia nudar bei-oan, no ba nia aman inan no familia seluk hodi hanesan rai eransa, tanba laiha evidénsia forte.
“ Karik iha evidénsia forte tenke hatudu ba instituisaun kompeténsia ne’ebé mak asina hanesan baze legal, tanba rai ne’ebé lokaliza iha aldeia Halidolar, area Matarlidu Besidada, suku Hera postu administrative Kristu-Rei munisípiu Dili, rai ne’e konsidera rai-fuik soko-laran, iha momentu ne’eba laiha ema ida mak tau matan durante okupasaun illegal Indonézia.
“Informasaun kona-ba oinsa ami hela iha rai ne’e, bele kofirma direta uma kain ne’ebé hela iha iha rai refere, senhora MC deklara mos iha tribunal katak iha tempu okupasaun illegal Indonézia nia parte trata ona sertifikadu, maibé ahi han tiha iha 1999, ami enkoraza bele konfirma direta ho badan pertahanan Indonésia, hodi print sai, tanba dadus hotu iha ona sistema laran, ne’ebé tanba sa mak tenke bosok fali ami kbiit laek tun sa’e, iha parte seluk ami sente dúvidas tanba sa durante okupasaun Indonézia karik señora MC iha sertifikadu nudar nain ba terenu oinsá mak la mau hali intervensaun ba rai ne’ebé nia mensiona kona-ba ektares 13, señora MC ne’e mos mensiona katak iha tinan 2005 nia hasoru ona xefe suku eis Simão Pedro hodi informa katak rai refere partensia ba nia nudar eransa husi nia avo mane Manuel Vicente Soares, katik loos nusa mak durante krize 2006 MC ho nia kolega seluk la mai okupa rai refere tanba momentu ne’eba ema barak halai fahe malu hodi bai ha fatin refujiadus nian,” katak nia.
Portavoz ne’e dehan, tanba sá iha deklarasaun terenu iha loron 2012 sukat rai iha 2014, ida ne’e kontradisaun tebes, ho lei terras propriedade, no oinsá halo uluk deklarasaun mak foin sukat rai, signifika rai refere seim koñesimentu husi ema toos nain ne’ebé hela iha rai ne’e, tanba pesoal ne’ebé hela iha rai ne’e mesak agrikultor, se mak bele esplika MC iha hela estranjeiru oinsá bele sukat fali rai iha Timor, karik ne’e bele husu prokurasaun de’it ka, no señora ne’e akresenta iha tinan 2014 nia oan mane Atilde Maria da Costa Santos selu Ventura Cardoso halo lutu bebak haleu terenu ne’e, karik hatudu Se mak naran Ventura Cardoso no lutu mak ida ne’ebé.
“No bazea ba mapa rai ho medidas 13.417 M2 ne’e la’os ema ida nia de’it, maibé iha ne’eba’ mensiona ema nain 6 mak nain, oinsá mak ema ida mesak mak hatoo keixa, tanba mapa ne’e ba rai ne’ebé ami hela ne’e Layin Nisa Alkatiri, ami konfuzaun loos, Iha biban ne’e ha’u deklara, dokumentus ne’ebé MC aneksa iha prosesu keixa ha’u nia mãe no sira nain 6 seluk durante ne’e la koresponde tuir lei ne’ebé vigor tuir regulamentu terras propiedade no ministériu justisa, tanba iha terenu ami nota evidénsia dokumentus falsu, sertifikadu ba terenu laiha, maibé utiliza surat SNC hanesan sertfikadu, sertidaun batizmu husi Igreja la mensiona relasaun família ho Don Manuel Vicente Soares, laiha karta despaxu husi teras propriedade kona-ba sukat rai, xefe suku Simão Pedro nia parte la rekoñese MC, no eis xefe suku ne’e’ deklara iha momentu ne’eba nia so hatene tau karimbu de’it, sasin Rui Freitas Pinto mos deklara nia la rekoñese MC, oinsá mak nia naran tama fali iha karta deklarasaun suku nia”. Jacky Alexandre lamenta.
Tuir nia, karta prokurasaun ne’ebé halo iha tinan 2018, nia asinatura la apár ho asinatura deklarasaun terenu ne’ebé halo iha tinan 2012, no hela fatin ne’ebé mensiona iha karta deklarasaun terenu hateten aldeia Zero III suku Fatuhada, Vera Kruz la esiste, desizaun materia faktu ne’ebé mak hasai husi tribunal iha loronn 09/ fulan Otobru too ohin, faluk Palmira Guterres nudar toos nain seidauk hetan kopia too agora.
“Bainhira ha’u lori mãe ami rua ba tribunal hodi husu materia de faktu pesoal ne’ebé halo atendimentu vinga ami tun sa’e no dehan ami tenke ko’alia ho imi nia advogadu mak foin hetan, maibé advogadu rasik la hatene buat ida, dehan afinal iha sistema advogadu ne’e mos kaer hela kazu ne’e, no sasin MC ema ho naran MP ne’ebé mensiona iha desizaun de materia de faktu ne’e la hanesan ho deklarasaun ba terenu,” nia fundamenta.
Ikus nia oan husi toos nain faluk Palmira Guterres iha konferénsia imprensa ne’e katak, rai ne’ebé ho medida 13,417 ho NUC 0713/19,CVTDD prosesu hein desizaun tribunal tanba iha ona faze desizaun materia de faktu.
“Iha desizaun materia de faktu tribunal afávor liu ba MC ho nia kolega sira, do que baa mi ne’ebé hela iha be’e besik tinan 38, tanba tribunal hateten liu husi karta ne’e katak sasin husi povu kiik dehan sira presta deklarasaun inkonsisténsia, no derepente iha loron 18/ 2023 mosu husi kotuk-kotuk kontratu faan no sosa rai refere ho natan Melania da Costa nudar sosa no Nelio de Jesus Morasi (rai nain), Rui Guterres mak sasin tanba Rui rasik naton la’os hela iha ne’eba, sira nia rain iha parte klarik liu, no señora ne’e sosa rai lunas no konsege konstrui dalan no organiza eskavator iha loron 30 fulan Setembru 2023 atu sobu toos nain nia ai-horis, maibé ami nia ekipa konsege halo impedimentu no taka fali dalan tanba aktus ne’ebé sira halo laiha konkordánsia ho toos nain,” nia hakotu.
Iha sorin seluk, Rui Freitas Pinto klarifika kona-ba deklarasaun rai atu nain ba MC, nia (Rui) parte rejeita katak nia rasik la koñese MC no seidauk sai sasin kona-ba ema ruma atu sai nain ba rai, tana ne’e nia parte rekomenda ba advogadu husi MC nian atu justifika tanba sa nia (Rui Freitas Pinto) sai fali sasin ba MC nia deklarasaun.
“Ha’u hakarak husu ba señor advogadu husi senora Manuela Catarina nian atu esplika lolos naran Rui Freitas Pinto hela iha aldeia Halidolar, naran ne’e hanesan loos ha’u nian iha ha’u eleitoral, ha’u hakarak husu atu klarifika ema ida ho naran Rui Freitas Pinto ne’e mak see los,” katak vítima Rui Freitas Pinto iha konferénsia imprensa kuarta semana ne’e.
Rui Freitas Pinto fó ultimatu loron tolu ba advogadu MC atu klarifika naran ne’ebé hanesan lolos nia naran iha kartaun eleitoral.
Entretantu, Faluk Palmira Guterres nudar ema ida ne’ebé hela kleur iha aldeia Halidolar suku Hera postu administrativu Kristu-Rei, munisípiu Dili hatoo keixa ba ministériu púliku kona-ba ema ne’ebé fan rai area Besidada la fo koñesimentu ba inan faluk ne’e ne’ebé simu direta rai husi Liurai Manuel Vicente Soares iha 1985.
Tuir sasin sira haktuir istória kona-ba rai Hera, rai nain iha suku antigu 3, kompostu Manuroni, Mota Kiik ho Mantarlindun mak nain ba rai hera. Kona-ba Besidada entre aldeia Halidolar ho Ailok-Laran suku Hera postu administrativu Kristu-rei, nain lolos mak liur ka don Manuel Vicente Soares, maibé iha 1985 entrega ba faluk Palmira ho mensajen ofisial katak bele hela, maibé labele fan.
“Ha’u rasik simu simu rai Besidada husi Liurai Manuel Vicente Soares ho nia subrinu Mateus Soares, entrega mai ha’u (Palmira Guterres) iha loron 18 fulan Agustu tinan 1985, iha tempu ne’eba kedan ha’u harii kedan uma piku taka ho tali hodi hela nune’e bele halo toos too ohin loron, durante ha’u hela iha rai ne’e, laiha ema ida mak mai reklama katak rai ne’e ha’u nian, maibé ohin loron ha’u rona fali katak rai ne’e ema faan dala tolu tiha ona, ha’u rasik la hatene se mak fan, tanba ne’e ha’u sei lori ba keixa iha tribunal,” katak faluk Palmira Guterres ba lafaek news iha nia rezidénsia Besidada Halidolar Hera foin lalais ne’e.
Faluk Palmira deklara, rai ne’e simu husi liurai Manuel, idade sei tinan 35, hela iha rai ne’e too nia idade tinan 75 ona, iha tempu ne’eba fatin Besidada, duut onu ho soko mak nakonu, ema seidauk hela rai sei fuik hela, tanba ne’e husu ema ne’ebé mak fan rai ne’e tenke konsidera ema ne’ebé hela kleur iha rai ne’e, tanba rai nain rasik bain entrega hamenu de’it katak bele halo toos ho natar, maibé labele fan.
“Ema sasin rai nain iha Halidolar ho Ailok-Laran hatene ha’u mak halo toos ne’e, too ohin loron ema barak mai hela ne’e, hela iha rai ne’e iha loron 18 Agustus 1985, rai ne’e luan 2230 meter2 , entrega rai ne’e husi Don Manuel Vicente Soares, subrinu Mateus Soares, entrega mai ha’u iha tinan 1985, hodi hela no halo toos too ohin loron, aihoris ne’ebé ha’u kuda mak hanesan hudi-fatuk, has hun boot 4, kuda iha 2013, nu hun 4 kuda iha 1990, ho Ailele-hun 4, aihan ne’ebé iha toos laran mak hanesan ho brinjala, kuda fehuk, aifarina, kankun, aimanas ho Bayang, Ha’u la’os atu hadau rai ne’e, maibé ha’u husu ema ida fan rai ne’e tenke iha konsiderasaun, tanba durante ha’u halo toos iha Besidada ne’e laiha ema ida mak mai reklama katak rai ne’e ninian. Ema hotu iha ne’e hatene ha’u mak halo toos iha rai ne’e,” katak faluk Palmira.
plantasaun ne’ebe Liurai Manuel Vicente Soares entrega ba faluk Palmira Guterres iha tinan 1985, maibe planta ne’e nia laran faluk Palmira nia naran laiha.
Iha sorin seluk, Guido Hornai hanesan xefe juventude nudar mos membru KPK. rekoñese Palmira Guterres hela iha rai ne’e dezde tinan 1985, bainhira nia sei kiik halimar hamutuk ho faluk nia oan mane, too ohin loron sira kontinua hela iha fatin ne’e, tanba ne’e Guido Hornai dehan faluk Palmira ema ida ne’ebé hela iha rai ne’e kleur, uma hirak ne’ebé mai harii ne’e ikus, maibé dezde tinan 1985,
“Ferik nia oan mane, ami mak halimar hamutuk, rai ne’e sei soko-laran, tali-laran, laiha ema ida mak mai hela iha ne’e, so ferik Palmira de’it mak hela iha rai bedik- besidada, ema sira ne’ebé mai ikus ne’e mak fahe fali ba rai ba ferik Palmira, maibé tuir lolos Palmira mak fahe rai ba sira. Ha’u uluk konese ferik nia oan mane primeiru Pedro, Jeck, Yanto, Mateus no Rikalai, ami mak halimar hamutuk no ami mak ajuda malu iha tempu susar too ohin loron,” katak Guido
Iha sorin seluk, xefe aldeia Halidolar, Clementino Pereira haktuir, nia hela iha Halidolar iha tinan 1983, nune’e nia rekoñese faluk Palmira hela iha Besidade tinan 1985, ema hirak agora ne’e foin mai hela.
“Ami hela Hera ne’e iha 1983, ferik Palmira mai hela iha Besidada ne’e iha tinan 1985, fulan mak ha’u la lembra ona, maibé ferik Palmira kuandu mai hela iha fatin ne’e ami sei kiik,” katak Xefe Aldeia Halidolar suku Hera.
Xefe aldeia ne’e mos rekoñese rai Besidade Hera nain lolos mak Liurai Manuek Vicente Soares, maibé area Besidada ne’e Liurai Manuel Vicente Soares entrega ba faluk Palmira atu halo toos, maibé la’os atu fan, hela atu halo toos hodi han hemu.
“Ami so hatene rai ne’e ferik Palmira mak hela iha larna, dezde uluk tempu Indonezia nian too ohin loron, rai ne’e fuik, laiha ema sira hela ohin loron barak ne’e, foin mai hela ih Timor Ukun ne’e, maibé uluk so faluk Palmira Guterres de’it mak hela iha fatin refere,” Xefe aldeia Halidolar ne’e deklara.
Xefe aldeia ne’e deklara tan, momentu liurai Manuel Vicente Soares entrega rai ne’e ba faluk Palmira nia rasik la hatene, tanba iha momentu neba atual xefe aldeia Halidolar sei eskola no idade sei kiik, tan ne’e nia rasik laiha koñesimentu kona-ba entrega rai ba malu, maibé nia koñese faluk Palmira hela iha rai ne’e dezde 1985 too ohin loron.
Iha fatin hanesan, xefe aldeia Ailok-laran, Rafael Soares, rekoñese faluk Palmira, maibé iha tinan 1985, nia sei kiik ladún hatene, tanba iha tempu ne’ebá nia rasik (Rafael) sei eskola hela nune’e nia mós la hatene, maibé tuir nia hatene, faluk Palmira, ema ida ne’ebé hela kleur iha fatin refere.
Rafael haktuir, iha tempu uluk suku Hera ne’e, iha don rua, don ida mak liurai Gaspar Cardoso ho Don ida mak Manuel Vicente Soares, entaun ne’ebé inan faluk Palmira okupa ne’e, liurai Manuel nian, molok liurai ne’e sofre moras atu hakotu iis, liurai ne’e fahe kedan rai ne’e be nia beioan sira ne’ebé tuir lisan, altura ne’eba liurai seidauk mate, fahe tiha ona rai ne’e ba nia subrinu-subrina hotu tuir lisan.
Nune’e, nia fundamenta, rai ida da-daun faluk Palmira okupa ne’e liurai Manuel Vicente Soares, nia subrinu ida naran José Alon iha Bidau Kulu-Okos, liurai ne’e nia subrinu rasik nia oan (matebian-ona), iha altura ne’ebá, matebian José Alon fan fali Francsico Borlaco ikus mai Borlaco nia oan mane fan tutan ba Melina da Costa.
“Ho biban ida ne’e ha’u informa katak rai ida ne’e, señora Palmira ne’e nia hela iha tinan barak nia laran los duni mais iha 1985 ne’e ha’u la hatene, tanba altura ne’eba ne’e ha’u foin boot, ha’u sei eskola hela, lolos lalaok kona-ba rai ida ne’e evidénsia ne’e liurai ida naran Manuel Vicente Soares nia rai, ami nia Don husi parte iha ne’e don rua, ida mak liurai Gaspar Cardoso, no ida mak liurai Manuel Vicente Soares ne’ebé, liurai ManuelVicente Soares nian ne’e, antes nia atu mate moras besik kona nia sei di’ak hela ne’e nia fahe kedan ba nia bei oan sira tuir lisan, tuir heransa nia dehan ha’u seidauk mate ha’u tenke fahe uluk rai mak foin mate ba beioan hotu,” haktuir xefe aldeia Ailok-Laran.
Rafael haktuir, bainhira Liurai Manuel Vicente Soares, molok atu mate, nia fahe ona rai ne’e ba nia beioan sira tuir lisan, tanba ne’e, rai Besidada ne’e nia nain ba rai ne’e iha ona.
“Altura ne’eba liurai ne’e fahe ami hetan hotu rai, liurai Manuel Vicente Soares avo ne’e nia rai heransa nia fahe rai ne’e ba ami husi ha’u nia ferikoan sira mós direitu ba rai ne’e mana ida agora baliza ho rai ida ne’e sae ba ituan ne’e uma mutin ne’eba ne’e, nia mak hela itaun ne’e ami barak ne’e hela hotu iha kraik ne’eba, ne’ebé ami iha hotu toos no natar avo ne’e mak fahe hotu,” haktuir Rafael.
Xefe aldeia ne’e dehan, rai ne’e nia na’in lolos iha surat sertifikadu Indonézia mos kompleta, ema nain sukat hotu ona ema ida-idak nian, ne’ebé altura foin dadauk ukun an mak tiu José Along fan rai ne’e ba Francisco Borlaco mak sosa, depois nia oan mane naran Nelio mak fan rai ne’e mana Melina da Costa (pihak Ketiga), rai nain loloos ne’e mak Manuel Vicente Soares segundu mak José Alon, nudar Manuel Vicente Soares nia beioan rasik,” katak Rafael Xefe Aldeia Ailok-laran.
Tuir nia, Rai ne’e nia nain mak José Along, beioan husi Liurai Manuel Vicente Soares, tuir mai tiha ba Francisco Borlaco depois Borlaco nia oan mane fan fali ba Melina da Costa iha loron 18 fulan Agusto 2023.
“Señora Palmira hakarak ko’alia beibeik kona-ba rai ida ne’e, ami nu’udar xefe aldeia ami asina tuir buat ne’ebé mak iha legal, ami hare deklarasaun antes ami asina ami sei haree suarat tahan ida por ida mak foin asina tanba saida ami chek tanba ami lakohi kona kazu kona-ba rai hanesan ne’e, sekarik señora palmira nia rai kark ami labele ona asina,” haktuir husi xefe aldeia ne’e.
Iha sorin seluk, Melina da Costa nudar parte daroluk haktuir, rai ne’e nia sosa duni husi Francisco Borlaco nia oan mane (Nelio), molok nia sosa halo uluk identifikasaun ba dokumentus legal hafoin fo osan iha loron 18 fulan Agusto 2023.
“ Bainhira ha’u sosa rai ne’e, ha’u chek uluk dokumentu hirak ne’e legal ou lae, ha’u rasik ba konfirma iha terras propriedade ho notariadu konfirma katak dokumentu ba rai ne’e kompleta no legal, entau ha’u sosa, se rai ne’e laiha dokumentu karik ha’u labele sosa, rai ne’e ha’u sosa iha loron 18 fulan Agusto 2023,” katak Melina da Costa.
Iha sorin seluk, Noberta Guterres Ximenes ho idade 78, rekoñese faluk Palmira Guterres ema ida hela kleur iha rai Besidada iha tinan 1985, uluk rai ne’e mamuk, duut laran no rai fuik, iha Timor ukun an ne’e mak ema foin mai hela barak, ikus la mai fan rai arbiru la rekoñese fali ema ne’ebé mak hela kleur iha rai ne’e.
“Ha’u mai hela iha tinan 1984, tinan ida tiha mak ferik Palmira mai hela, nia mai iha tinan 1985, uluk ne’e soko laran, kakuuk lian loron manas, tanba rai fuik, Palimra hela iha rai ne’e dezde okupasaun Indonézia too ohin loron, ha’u ema ne’ebé haree ho matan katak ferik Palmira mak halo duni toos iha fatin Besidada ne’e, tanba nia simu husi Liurai Manuel Vicente Soares,” katak sasin Norberta Guterres Ximenes.
Noberta dehan, ema ne’ebé fo rai ba Palmira Guterres ne’e fo husi Liurai Manuel Vicente iha 1985, tanba momentu ne’eba ne’e entrega de’it atu halo toos hodi moris, maibé rai nain ne’e dehan labele fan rai ba ema seluk, ohin loron ema mai hela barak fan rai rabiru de’it laiha konsiderasaun ba ema ne’ebé mak hela kleur ona iha rai ne’e.
“Ami mai too agora Xefe suku troga dala 3 ona, ami mai hela iha ne’e iha tempu xefe suku primeiro Santiago Metan nia tempu, no xefe suku segundu makSimão Oedro, xefe suku terseiru Antonino, uluk ami mai iha ne’e estrada laiha, ai laran fuik soko laran de’it iha momentu ne’eba iha tempu loraik ona mota mos ami la ba ona, tanba meiu-dia mos manu kakuk lian tiha ona ami tauk,” nia haktuir.
Hatan asuntu rai ne’e, Xefe Suku Hera Antonio Pereia hateten, nia parte rekoñese faluk Palmira hela iha rai Besidada Hera aldeia Halidolar dezde tempu okupasaun Indonézia, tanba ne’e husu Palmira atu hatoo keixa ba tribunal hodi deside tuir lei rai nian.
“Kona ba kazu ou problema rai ne’ebé agora da-daun iha hela problema nia laran tanba rai ne’e ha’u hatene fan dala ida maibé sira dehan fan dala tolu ne’e ha’u laiha konesimentu kona-ba ida ne’e, ha’u hanoin dalan di’ak liu tenke lori ba tribunal, atu nune’e bele tuir prosesu legal atu nune’e bele solusiona problema ne’e tamba tuir istória rai ne’e liu-rai Manuel Vicente Soares mak entrega ba senora Palmira ne’e komplikadu tamba ne’e tenke iha sasin tenke eskrita ruma atu bele hatudu katak Rai ne’e entrega duni ba senora Palmira, maibé hanesan autoridade lokál ha’u fo hanoin hela ba sira maibé to agra la hetan solusaun,tamba ne’e ha’u husu ba fan ho sosa ida idak iha Direitu tomak lori nia dokumentu ba apresenta iha Tribunal hodi bele hetan solusaun ba problema ne’e,” xefe suku Hera ne’e sublina.
Nia dehan, liga ho komunidade ne’ebé fan rai, bazeia ba dokumentus rai ne’e nian kompleta, hanesan autoridade lokál tenke asina, maibé ikus mai autoridade local asina mós sala no la asina mós sala nafatin.
“Hanesan autoridade lokal ha’u sempre iha ha’u nia povu nia kotuk ha’u sei la husik povu ha’u nafatin fo apoiu hodi bele ba Tribunal atu nune’e bele hetan solusau, maibé hanesan lideransa komunitariu ha’u nafatin defende ha’u nia povu tenke fo kompensasaun ba ema ne’e hela kleur iha rai ne’e,” nia dehan.
Tanba ne’e, husu faluk Palmira Guterres atu hatoo ba keixa ba tribunal hodi buka verasidade ou lia loos, se los mak nain ba rai refere bazeia ba nia dokumentus ne’ebé ema ida-idak iha ona.
Entretantu, Orlulinews tenta konfirma ho advogadu MC, maibé advogadu ne’e resposta katak nia tempu seidauk livre atu resposta konfirmasaun ne’e, tanba nia dehan sei organiza tempu livre hodi fo resposta.
“Agora ha’u seidauk iha tempu, Depois organiza tempu ruma livre mak fo resposta,” katak advogadu ne’e via telephone ba lafaek news oras 17 liu minute 20. Kuarta (22/11/2023).
Observasaun Orlulinews iha terenu Besidada aldeia Halidolar Hera, terenu refere rai sei mamuk no nakonu ho ai-horis toos nain faluk Palmira Guterres ne’ebé aluga hala’o toos dezde 1985 too ohin loron.
Ekipa Kontributor: Lafaek.News