Dili— kinta feira horseik, Primeiru-Ministru José Alexandre Kay-Rala Xanana Gomão halao’o inklontru Regular ho Prezidenti RDTL, aprezenta Organíku governu, inklui hato’o orsamentu ratifikativu, alende ne’e koalia mos kona ba planu orcamento 2024.
“Enkontru semanal kinta-kinta mai atu relata ba Prezidente katak orgánika Governu nian ami kompleitu tiha ona, depois sei haruka mai Prezidente Repúblika atu promulga, ami mós informa ba Prezidente kona-ba agora ami hotu okupadu ho orsamentu ratifikativu”, hatete Primeru Ministru Jose Alexandre Kai-Rrala Xanana Gusmão, iha palacio prezidente hafoin reuniaun. Kinta (27/07/2023)
Primeiru Ministru haktuir tan katak, “Governu anteriór nia orsamentu ba 2023, 2 billoens, sentu senquenta sincu milloens, ne’ebé agora atu hare’e husi Jullu to’o Dezembru saída maka atu gasta, saída mak lagasta, tanba uluk ne’e ko’alia oituan kona-ba iregularidade, tanba ne’e maka ami informa ba Prezidente, ami haree atu revolga altera tiha, Lei sira ne’ebé sira hatama hodi muda tiha sistema ida uluk, nepara ita tuir fali sistema ne’ebé uluk iha Emilia Pirres nia tempu”, Primeru Ministru hatete
Alende ne’e Primeru Ministru rekoinese Estadu deve Emilia Pirres, tanba ho nia kapacidade ne’ebé maka iha, nune’e hodi instala sistema finansas ne’ebé komunidade internasionál hotu apresia
“Estadu ne’e deve tebe-tebes ba Emilia Pirres, tanba nia maka instala sistema finansas nian ne’ebé komunidade internasionál hotu apresia tebe-tebes ne’e, povu tomak deve ba Emilia Pirres tanba ho ninia matenek mós ajuda ita investe Fundu Petrolio agora ita iha 8 billoens, fundu petroliu investe balu husi ne’e, ne’ebé ami informa ona ba Prezidente ami atu korije tiha buat sira ne’e hotu, tanba buat boot ida maka invirement, invirement ne’e dehan katak ita bele hasa’e husi bens servisu ba iha ne’ebá, hasa’e husi ne’e ba iha ne’ebá mais ho regras, la’ós de’it ita halo-halo maibé saláriu de’it ita selu ho bens servisu”, Primeiru Ministru hatutan
Ho nune’e primeiru ministru hato’o mós Orsamentu 2024, periódu anuál, 1 Janeiru to’o 31 dezembru, informa ba Prezidente katak ho orsamentu retifikativu hare 2 billoens, sentu senquenta sincu milloens, no ba 2023
“Orsamentu 2024 ne’e tuir prinsipiu kona-ba orsamentu por programa, atu halo saída? Atu halo jardín, jardín kustu hira? Entaun tau osan iha ne’ebá, la’ós hatama-hatama de’it, buat ida maka ami haree katak prinsipiu orsamentu ne’e dehan orsamentu ne’e nia periódu anuál, 1 Janeiru to’o 31 dezembru, mais ho mudansa halo buat sira ne’e la’o sabraut oituan, hodi ida ne’e maka ami informa ba Prezidente katak, ami agora hahú dadauk ona ho orsamentu ratifikativu atu haree sei 2 billoens, ,sentu senquenta sincu milloens ba 2023 ne’e, ita maka lakoi kumpri regras, entaun kontinua nafatin, ne’e simu de’it osan, mais tenke haree saída maka ita labele gasta, no saída hodi ita reforma fila-fali leis do transparensia, leis do prinsipiu de tranparensia e responsabilidade kona-ba osan povu nian,” Primeru Ministru hatutan
Iha sorin seluk Primeiru Ministru hatutan tan konabá hasoru malu ho Primeiru Ministru Portugal no simu mós Ministru Negósiu Estranjeiru husi Xina, Japaun, Singapura, Austrália, hodi hatudu konfiansa katak ita atu hadi’a, tranparensia, kona-ba honestidade, kona-ba responsabilidade husi ema hotu ne’ebé povu hili atu kaer ukun.
“Ohin mós ami ko’alia kona-ba primeiru Ministru Portugál, ha’u sente katak nia kontente, ita hotu kontente nu’udar Governu tanba Primeira vez mós depois de toma pose, simu Xefe de Governu ida primeiravez, simu mós Ministru Negósiu Estranjeiru husi Xina, Japaun, Singapura, Austrália, hodi hatudu mai ita sira nia konfiansa katak ita atu hadi’a, ita nia rai ne’e atu sa’e fali rai ida ne’ebé fó ezemplu ba regra ba demokrásia maibé ba regras liu-liu kona-ba tranparensia, kona-ba honestidade, kona-ba responsabilidade husi ema hotu ne’ebé povu hili atu kaer ukun, tanba kaer ukun la’ós atu sa’e kareta, kaer ukun atu servi, sa’e de’it kareta ne’e maka kaer ukun. Vizita sira ne’ebé entidades lubuk ida mai iha ne’e kedas, ita boot sira mós haree iha 1 de julho, mai hatudu sira nia konfiansa katak, lós sira akompaña hela Timor, i tinan ne’e la’o mina laiha karik ne’e mak la’o, tanba ne’e mak sira mai, mai ne’e lá’os mai pasiar, mai para fó konfiansa, i konfiansa ne’e signifika ba ami, signifika responsabilidade, sei ema konfia dehan katak sim, povu hili ona o, servisu ba, ami iha o nia kotuk sei dudu atu halo oinsá para atu lori rai ida ne’e ba oin, no povu ida ne’e ba moris di’ak” PM hakotu
Iha ambitu ne’e mos Lian Orluli News hato’o preokupasaun povo Ainaro nian konaba dezastre naturais ne’ebé akontese iha loron 03-05 fulan julhu, udan durante loron tolu rezunta komunidade nia uma rahun inklui mos inan faluk Agustina nia uma ne’ebé kostrui husi programa UNP rahun total iha suku manu-tasi postu administrativu Ainaro nian.
Editór: Lian Orluli
