Lian Orluli – Xeefi Departamentu Ambinsaun Logístika Programátiku Faustino Bianco Marques hatete Kanker Papiloman (HVP) Human Papiloman Virus Katak virus ne’ebe mak ataka ba feto sira nia servis
“Vasina ne’ebe mak agora ita sosializa ne’e vasina ne’ebe mak foun hanaran human papiloman Virus liafuan inglesh katak virus ne’ebe mak bele ataka ba feto sira iha servis, ita hatene katak iha global kankru kona feto sira numero 1 mak kankru susu, 2 mak kankru servis nee mak ita nia ministeriu saude importa ai moruk 1 nee ba feto sira liu liu idade 11 anos ate 14 anos ita nia alvo ba iha eskola nee mak klasse 6 to’o 9 ano”
Tanba nee prioridade liu ba estudante ka foinsae sira adultus mak sai alvu inklui manorin sira
“Objetivo sira envolve tanba sira mak bele organiza, mobiliza estudante sira iha eskola sai hanesan alvo iha eskola klasse 6° to’o klase 9° ne’e iha edukasaun nia liman ne’e mak ita envolve sira organiza ida ne’e”
Tuir informasaun kankru serviks moras ne’e bele hada’et liu husi relasaun íntimu ka atividade seksuál sira seluk, nune’e virus ne’e mos bele hada’et, maski ema ne’ebé lori virus ne’e laiha sintoma ka la sente moras. Verrugas no kankru servikál bele forma hafoin tinan balun hosi espozisaun ba HPV, tanba nee foin sae adultu sira presija hatene
Enkunto tuir dadus husi Organizasaun Mundiál Saúde (OMS), iha tinan 2002 iha kazu rihun 500 resin no mate rihun 250 tanba kankru servikál ne’ebé provoka hosi vírus HPV, besik pursentu 80 hosi kazu sira-ne’e akontese iha nasaun sira ne’ebé sei dezenvolve hela.
Jornalista : Carme/Lucia
Editor : LIan Orluli
